หลายคนมีคำถามและเกิดความกังวลใจที่จะต้องผ่าฟันคุดออก วันนี้เรามาทำความรู้จักกับเจ้าฟันคุดกันค่ะ มาดูกันว่าฟันคุดของเรานั้น ต้องกำจัดออกก่อนการจัดฟันหรือเปล่า?
ฟันคุด คือ ฟันกรามแท้ที่ไม่สามารถโผล่ขึ้นมาในช่องปากได้ตามปกติ เนื่องจากมีทิศทางการขึ้นของฟันที่ผิดปกติ หรือไม่มีที่ว่างในขากรรไกรเพียงพอให้ฟันขึ้นได้ หรือมีสิ่งขัดขวางการขึ้น เช่น กระดูก ฟันใกล้เคียง ลักษณะของเหงือกที่หนาผิดปกติ เป็นต้น
ส่วนใหญ่ปัญหาฟันคุดจะเกิดขึ้นในช่วงอายุ 17-25 ปี สาเหตุของฟันคุดนั้น ยังไม่มีการศึกษาถึงสาเหตุที่แน่นอน แต่พบว่าส่วนใหญ่เกิดจากขนาดของขากรรไกรที่ไม่สัมพันธ์กับขนาดของฟันในช่องปาก ผู้ที่ขากรรไกรเล็ก แต่ขนาดของฟันใหญ่ ไม่มีที่ว่างในขากรรไกรเพียงพอให้ฟันขึ้นได้อย่างปกติทุกซี่ จึงทำให้ฟันกรามซี่สุดท้ายในช่องปาก เกิดเป็นฟันคุดขึ้น
ตรงกันข้าม ผู้ที่มีที่ว่างในขากรรไกรเพียงพอให้ฟันกรามซี่สุดท้ายขึ้นได้ตามปกติก็จะไม่เกิดปัญหาฟันคุด ดังนั้น จะเห็นว่าไม่จำเป็นที่ทุกคนจะต้องมีฟันคุดค่ะ
ปัญหาของฟันคุดที่อาจพบได้คือ
- มีอาการปวดบวมในช่องปาก
- มีอาการบวมบริเวณใบหน้า
- มีการอักเสบและติดเชื้อ
ปัญหาเหล่านี้เมื่อเกิดขึ้นแล้ว จะทำให้คนไข้เกิดความเจ็บปวด ไม่สามารถอ้าปาก รับประทานอาหาร หรือใช้ชีวิตได้ตามปกติ จึงจำเป็นจะต้องทำการถอนหรือผ่าฟันคุดซี่นั้นๆออก เพื่อรักษาอาการปวดฟัน อาการปวดบวมอักเสบของเหงือกรอบๆฟันคุดนอกจากนี้ยังเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดการผุของฟันข้างเคียงที่อยู่ใกล้กับฟันคุด และป้องกันการละลายของกระดูกบริเวณใกล้เคียงอีกด้วยค่ะ
ในการจัดฟัน คุณหมอมักจะแนะนำให้ถอนหรือผ่าฟันคุดออกก่อนใส่เครื่องมือ เพื่อวัตถุประสงค์ต่างๆ คือ
- ป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาปวดบวมอักเสบของฟันคุดขึ้นระหว่างการจัดฟัน
- เพื่อให้ง่ายต่อการเคลื่อนที่ฟันซี่อื่นๆในช่องปาก เนื่องจากฟันคุดอาจกีดขวางการเคลื่อนที่ของฟันกรามไปทางด้านหลัง
- หลังจัดฟันเสร็จแล้วหากยังมีฟันคุดอยู่ อาจทำให้ฟันเคลื่อนที่ไปในทิศทางที่ไม่ต้องการได้ เนื่องจากแรงดันของฟันคุดมากพอที่จะผลักให้ฟันข้างเคียงรับแรงกระทบต่อๆกัน จนเกิดฟันซ้อนเกตามมาได้
อย่างไรก็ตามไม่ใช่ทุกคนที่ต้องผ่าฟันคุดก่อนการจัดฟันนะคะ หากใครมีฟันคุดที่ขึ้นมาตรงๆในช่องปากได้เต็มซี่ เหมือนฟันกรามปกติ ก็ไม่จำเป็นต้องเอาออก หรือในเด็กอายุน้อยๆที่ฟันคุดยังไม่สร้างปัญหา ไม่เป็นอุปสรรคต่อการเคลื่อนที่ฟัน
ในเคสจัดฟันที่ไม่มีการเคลื่อนฟันกรามไปข้างหลัง ก็ยังไม่จำเป็นต้องผ่าฟันคุดออกค่ะ โดยคุณหมออาจจะแนะนำให้เอาฟันคุดออกระหว่างจัดฟัน หรือก่อนที่จะถอดเครื่องมือเลย เนื่องจากหลังจากที่เราเคลื่อนฟันแล้ว ในบางกรณีจะทำให้เอาฟันคุดออกได้ง่ายขึ้นด้วยค่ะ
แต่เมื่อไหร่ก็ตาม หากฟันคุดเกิดปัญหาต่างๆดังที่กล่าวมาข้างต้นทันตแพทย์ก็มักจะแนะนำให้เอาฟันคุดออก ถึงแม้คนไข้จะจัดฟันหรือไม่ก็ตามค่ะ
ใครที่มีฟันคุดและเกิดความสงสัยว่าฟันคุดของเรานั้นจำเป็นจะต้องผ่าออกก่อนการจัดฟันหรือไม่ อย่าเก็บความกังวลใจไว้คนเดียว แนะนำให้ปรึกษาคุณหมอได้เลยนะคะ คุณหมอจัดฟันจะทำการตรวจและประเมินว่า ฟันคุดของคนไข้จำเป็นจะต้องถอนหรือผ่าออกหรือไม่ ต้องกำจัดออกอย่างเร่งด่วน หรือรอผ่าออกได้ในภายหลังค่ะ
บทความโดย
คุณหมอโบ ทันตแพทย์หญิง ดุจฤดี จรดล
DC Dental Clinic
หนึ่งในคลินิกพาร์ทเนอร์กับเซนยุม
บทความโดย
ทันตแพทย์หญิง ดุจฤดี จรดล หรือ คุณหมอโบว์
ประจำที่ DC Dental Clinic
หนึ่งในคลินิกพาร์ทเนอร์กับเซนยุม
